Het Nederlandse FinTech-actieplan: nieuwe wetswijzigingen op komst?
Nadat de Europese Commissie in 2018 al een EU-breed FinTech-actieplan publiceerde, heeft inmiddels ook de Nederlandse regering een duit in het zakje gedaan: op 3 juli 2020 presenteerden minister Hoekstra en staatssecretaris Keijzer een nationaal FinTech-actieplan (hierna: het Actieplan).
Het Actieplan gaat uit van de zeer brede definitie van FinTech zoals geformuleerd door de Financial Stability Board: “een door technologie gestuurde financiële innovatie die kan leiden tot nieuwe business modellen, toepassingen, processen of producten met een materiële impact op financiële markten, instellingen en diensten.”
In dit nieuwsbericht staan wij stil bij het Actieplan en een aantal in het oog springende initiatieven met betrekking tot aanpassing van wet- en regelgeving voor de Nederlandse FinTech-sector.
De inhoud van het Actieplan
Het 12 pagina’s tellende Actieplan bestaat uit drie pijlers, namelijk:
- het nationaal en internationaal op de kaart zetten van het Nederlandse FinTech klimaat en de FinTech sector;
- het zorgen voor goede toegang tot kennis en talent voor FinTechs; en
- het zorgen voor regelgeving die klaar is voor de toekomst en ruimte biedt voor innovatie.
Voor elk van deze drie pijlers bevat het Actieplan verschillende ‘subdoelen’ met bijbehorende actiepunten. Het thema wet- en regelgeving speelt daarbij een hoofdrol. De overheid heeft zich ten aanzien daarvan de volgende doelen gesteld:
- FinTechs moeten goede toegang hebben tot de informatie over regelgeving en procedures;
- het moet fiscaal aantrekkelijker worden om aandelenoptierechten als loon te verstrekken;
- FinTechs moeten niet aan zwaardere eisen worden gehouden dan noodzakelijk en proportioneel;
- in Europees en internationaal verband dient te worden ingezet op harmonisatie van regelgeving en toezicht;
- er moet wetgeving en beleid zijn dat is gericht op bestaande en aankomende innovatieve diensten en producten; en
- nieuwe innovatie moet worden gestimuleerd door regelgeving en beleid
In het oog springende initiatieven
Het Actieplan formuleert een aanzienlijk aantal (minder en meer concrete) actiepunten, die als gezegd in veel gevallen betrekking hebben op wet- en regelgeving. Wij noemen hier een aantal in het oog springende initiatieven die kunnen leiden tot wetswijzigingen dan wel een gewijzigde toepassing van bestaande regels:
- om te bezien of er ruimte is in Nederlandse en EU-regelgeving voor meer proportionaliteit ten aanzien van de eisen op het gebied van AML/CFT voor kleine en startende ondernemingen, zullen er gesprekken gevoerd worden met de markt, toezichthouders en andere stakeholders om te kijken of deze ruimte er is;
- in het kader van meer aandacht voor proportionele toezichtkosten zal de minister van Financiën er bij toezichthouders AFM en DNB aandacht voor vragen dat in aanloop naar het vaststellen van de begroting van de AFM en DNB (waar de toezichtkosten op zijn gebaseerd) ook voldoende kleine partijen en nieuwe toetreders worden betrokken;
- tevens in het kader van proportionele toezichtkosten: er wordt onderzoek gedaan naar een regeling die AFM en DNB in staat stelt om een reserve op te bouwen ten behoeve van incidentele kosten of onvoorziene omstandigheden die redelijkerwijs niet toegerekend kunnen worden aan deze (nieuwe) partijen. De reserve kan bijdragen aan het verlagen van drempels voor toetreding tot de markt in geval nieuwe activiteiten onder het financieel toezicht vallen;
- de regering zal zich de komende tijd inzetten voor EU-regelgeving inzake het gebruik van kunstmatige intelligentie in de financiële sector;
- zij zal zich ook verder inzetten voor EU-regelgeving voor crypto’s en het gebruik van distributed ledger technology in de financiële sector;
- er wordt gewerkt aan nationale regelgeving voor volledig geautomatiseerd advies. De consultatie van nieuwe regels voor volledig geautomatiseerd advies door financiëledienstverleners is op 1 juli 2020 gestart en loopt tot 13 augustus a.s.; en
- de regering zal zich inzetten voor nader onderzoek op EU- en internationaal niveau naar de mogelijkheden van digitaal centralebankgeld. Zie uitgebreid over dit onderwerp ook onze Finnius Vindt blog.
Vervolgstappen
Begin 2021 zal de regering de Tweede Kamer informeren over de stand van zaken van het Actieplan. De regering is verder voornemens om over twee jaar een nieuw onderzoek uit te voeren om de positie van Nederland als vestigingsland voor FinTech-ondernemingen te blijven monitoren.